گلدوزی چیست؟
برای هزاران سال صنعتگران پیوسته روش‌هایی برای تبدیل اشیاء روزمره به آثار هنری پیدا کرده‌اند. این مسئله در بسیاری از اشکال هنرهای تزئینی به اوج خود رسیده است اما هیچکدام به اندازه‌ی هنر گلدوزی چشمگیر نبوده است.
داستان گلدوزی داستان جهان است. این هنر به نوعی در جای جای جهان وجود داشته است. بر روی لباس، مبلمان، وسایل خانگی و یا به عنوان یک اثر هنری؛ گلدوزی یک هنر بی‌انتها است که جزئی جدایی ناپذیر از فرهنگ بشر است.
این هنر در فرهنگ‌های مختلف، به یکی از محبوب‌ترین صنایع دستی جهان تبدیل شده است. اگر شما هم علاقه‌مند به یادگیری و تسلط بر این صنایع دستی باستانی هستید، با این مقاله همراه باشید.
با ابتدایی ترین سؤال آغاز می‌کنیم: گلدوزی چیست؟
حتی اگر هرگز متوجه نشده باشید؛ شما قبلاً با گلدوزی آشنا شده‌اید. به بیان ساده‌تر، تعریف گلدوزی هنر اعمال نقوش تزئینی روی پارچه با استفاده از سوزن است. کلمه‌ی گلدوزی از کلمه فرانسوی Broderie به معنی "تزئین" گرفته شده است. این نقوش به‌صورت سنتی با نخ روی پارچه منتقل و از انواع مختلف کوک‌ها تشکیل می‌شوند، از مهره و منجوق و مروارید هم گاهی به عنوان تزیینات بیشتر استفاده می‌شود. اغلب گلدوزی‌ها در کارگاه‌های دایره‌ای که برای محکم و تمیز نگه داشتن پارچه کاربرد دارد، دوخته می‌شوند. با این حال برخی از هنرمندان معاصر از کارگاه و پارچه فراتر رفته و روی چیزهایی که انتظارش را ندارید گلدوزی می‌کنند، مانند سطوح فلزی یا حتی راکت تنیس.
پارچه‌ها و نخ‌های مورد استفاده در هر کجای جهان متفاوت است. پشم، کتان و ابریشم هزاران سال است که برای تولید پارچه و نخ استفاده می‌شوند. امروزه نخ‌های مورد استفاده از کتان، ریون و همچنین به صورت سنتی از پشم و ابریشم تولید می‌شود.
گلدوزی در دنیای امروز
در سال‌های اخیر رشد چشمگیری در محبوبیت گلدوزی با دست وجود داشته است. هنرمندان
قادرند در رسانه‌های تصویری مانند پینترست و اینستاگرام آثار خود را به طور گسترده‌تری
به اشتراک بگذارند.
هنرمندان معاصر معتقدند که این هنر دستی به دلیل نیاز روزافزون به آرامش و شیوه‌های قطع ارتباط دیجیتالی، محبوبیت خود را افزایش داده‌است. همچنین در کنار پیشرفت‌های فن‌آوری و رسانه‌های اجتماعی، مردم از نیاز به سم‌زدایی دیجیتال آگاه شده و بیشتر به سمت گلدوزی دستی (دقیقاً مانند کارهای دیگر مثل بافتنی و قلاب دوزی) روی آورده‌اند.
گلدوزی مدرن با دست، برخلاف شماره‌دوزی با رویکرد "لیبرال" تری روبه‌روست. در اینجا کوک‌ها آزادانه به روش‌های غیر متعارف برای ایجاد بافت‌ها و طرح‌های مختلف با هم ترکیب می‌شوند و نتیجه‌ی آن آثار خلاقانه‌تریست که گاها از ترکیب هنرهای متفاوت بصری با هم حاصل می‌شود. برخی این هنر باستانی را "نقاشی با نخ" می‌نامند.
هنری برای همگان؛ مردان و زنان
همانطور که می‌دانید گلدوزی در طول تاریخ عمدتاً توسط زنان انجام شده است، با این حال این مسئله مانعی برای مردان نبوده است و برخی از مردان مشهور آرامش و خلاقیت خود را در این هنر پیدا کرده و به آن پرداخته‌اند.
هنری فوندا بازیگر مشهور فیلم «روزی روزگاری در غرب» در مصاحبه‌ای فاش کرد که سرگرمی مورد علاقه‌اش گلدوزی است. او بین فیلمبرداری‌هایش در زمان استراحت برای گذر زمان گلدوزی می‌کرد. یکی دیگر از نمونه‌های آقایان گلدوز، گوستاف پنجم (پادشاه سوئد بین سال‌های ۱۹۰۷-۱۹۵۰) معتقد بود که با انجام آن به آرامش می‌رسد. البته در آن زمان این هنر در بین مردان بسیار غیرمتعارف بود اما این امر جلوی کابوی سینما هنری فوندا و پادشاه گوستاف را به هنر نجیب گلدوزی نگرفت.
هرچند که همچنان این هنر در میان زنان محبوبیت بیشتری دارد و در نگاه جامعه، هنری ظریف و زنانه به حساب می‌آید اما روز به روز تعداد هنرمندان مردی که به گلدوزی می‌پردازند و خلاقیت خود را در این هنر می‌یابند در حال افزایش است. با جستجوی ساده‌ای در اینستاگرام می‌توان تعداد زیادی از این هنرمندان معاصر را یافت که آثاری خلاقانه و مملو از ظرافت و چشم‌نواز تولید می‌کنند.
این شواهد نشان می‌دهد گلدوزی هنری‌ست برای همگان؛ جوان یا پیر، فقیر یا ثروتمند، مشهور یا ناشناخته ندارد و تنها ابزار مورد نیاز سوزن، نخ، پارچه و لحظاتی برای آرامش است.
اگر تمایل دارید خلاصه ای از تاریخچه گلدوزی در جهان را مطالعه کنید به این مطلب سر بزنید.
پیج اینستاگرام : گلدوختن
